Bilbok aurrerapauso bat emango du hiri-hondakinen kudeaketan

Helburu berriak, indarreko araudira egokitzea eta zerbitzuan hobekuntzak egitea.

Udalak konpromisoa hartu du herritarrak ingurumen-erronkei buruz kontzientziatzera bideratutako jarduerak bultzatzeko, beharrezkoak diren neurriak hartuz eta zerbitzuan aldaketak eginez.

Udazkenean herritarrei informazioa emateko kanpaina handia bultzatuko da aldaketa esanguratsuenen berri emateko. Lehenengo etapan bio-hondakinen --edukiontzi marroian uzten den materia organikoaren-- bilketan izango dira aldaketak.

Hori dela-eta, udalak konpromisoa hartu du herritarrak ingurumen-erronkei buruz kontzientziatzera bideratutako jarduerak bultzatzeko eta kontsumo-ereduak eta bizimoduak aldatzeko, beharrezkoak diren neurriak hartuz eta zerbitzuan aldaketak eginez. Azken batean, administrazioak eta herritar guztiek hiri-ekosistemaren aurrean jarrera arduratsuagoa, konprometituagoa eta solidarioagoa izatea lortu nahi da, eta baliabideak eraginkortasunez erabiltzeko eta hirian dauzkaten inpaktuak murrizteko irtenbideak bilatzea.

Egindako lana

Udalaren ustez, gaikako bilketa funtsezkoa da birziklatze-ratioak handitzeko, materialen balorizazioa hobetzeko, ontzi arinen hondakinak murrizteko eta berrerabilera sustatzeko. Eta hauek dira ildo horretan eman diren urratsetako batzuk:

• Edukiontziak arrazionalizatzea, birziklatze-guneak sortuz eta bilketa-ibilbideak optimizatuz.
• Ekoizle handien hondakinen sorrera aztertzea eta sektoreka bildutako hondakinen antolatzea.
• Erregistroa daukaten edukiontzien erabilera sustatzea kudeaketa eta efizientzia hobetzeko, herritarren ekarpenen jarraipena ere eginez.
• Bosgarren edukiontzia ezartzea, funtsezkoa baita kudeaketa jasangarrirantz aurrera egiteko, legea betetzeko eta ingurumen-babesa eta ekonomia zirkularra bultzatzeko.
• Eta berrikiago, Tasen Ordenantza berriaren esparruan, hondakinen tasa berria sortzea, zerbitzuaren benetako kostua islatzeko eta "sortutako hondakinaren araberako ordainketa" egiteko tresna gisa. Tresna erabilgarria da, eta neurri fiskalak eta hobariak antolatzeko aukera ematen die sisteman parte hartzen dutenei eta gutxieneko ekarpen kopurua egiten dutenei.

Berritasunak eta informazio-kanpaina

Datorren udazkenean, Bilboko Udalak herritarrei informazioa emateko kanpaina handia jarriko du abian hondakinak biltzeko zerbitzuan izango diren aldaketa garrantzitsuenen berri emateko. Aldaketa horiek, lehenengo etapan, eragina izango dute bio-hondakinen bilketan, hau da, edukiontzi marroian uzten den materia organikoan.

Obra Publikoetako eta Zerbitzuetako Sailak proposatutako berrikuntzen artean, hauek nabarmentzen dira:

• Edukiontzi marroi gehiago jartzea. Txartel fisiko edo digital bidez irekitzen dira eta bizilagunen materia organikoa jasoko dute.
• Mugikorrerako aplikazio berria sortzea bosgarren edukiontziaren erabiltzaile bakoitzaren ekarpenen jarraipena egiteko.
• Bio-hondakina dagokion edukiontzian behar bezala uzteko behar den materiala banatzea.

Horren guztiaren berri emango da unean-unean, bai eta garrantzi bera daukaten beste gai batzuen berri ere, hala nola:

• Hobaridun tasara biltzeko eta sisteman erregistratzeko egin beharrekoak.
  Gaur egun, erabiltzaileek baimena eman beharko dute, bide telematikoz edo aurrez aurre.
  Erabiltzaile ez direnek alta eman beharko dute, aplikazioaren bidez, webgunearen bidez edo aurrez aurre udalak ezarritako lekuetan.
• Tasaren hobariak eskuratzeko baldintzak, epeak eta horretarako bitartekoak.

Neurri horiekin, Bilbok garapen jasangarriarekin, ekonomia zirkularrarekin eta hiriko bizi-kalitatea hobetzearekin daukan konpromisoa berresten du, eta hondakinak jatorrian bereiztea eta herritarren erantzunkidetasuna sustatzen ditu ingurunea zaintzeko funtsezko elementu gisa.

Hondakinen arau-esparrua

Esparru arautzailearen abiapuntua 2008/98/EE Zuzentaraua izan zen. Zuzentarau horrek asmo handiko helburu batzuk ezarri zituen udal-hondakinak murrizteko, berrerabiltzeko eta birziklatzeko.

Estatuko araudian, eta Europar Batasuneko helburuak betetzeko, Hondakinak eta Lurzoru Kutsatuak arautu eta Ekonomia Zirkularra bultzatzeko apirilaren 8ko 7/2022 Legea onartu zen. Lege horrek tasa bat ezartzeko betebeharra ezarri zien toki-erakundeei, hondakinak bildu, garraiatu eta tratatzeko zerbitzuagatik.

Bizkaian, 2024ko urriaren 23an Bizkaiko Toki Eskumeneko Hondakinak Prebenitzeko eta Kudeatzeko 2030erako Plan Integrala onartu zen, lurralde historikoaren 2030era arteko hondakin-politika definitzen duen tresna estrategikoa. Plan horren barruan, asmo handiko helburuak eta jarduera-ildoak zehazten dira. Proposamen nagusiak hondakinen sorrera murriztearekin lotuta daude, gaikako bereizketaren eta birziklatzearen ratioak handituz.

Bete beharreko oinarrizko helburuek hauekin daukate zerikusia:

Prebentzioa:

• Hiri-hondakinen sorrera % 15 murriztea 2030erako, gaur egungo mailekin alderatuta.
• Elikagaien hondakinen sorrera murriztea.

Bilketa selektiboa:

• Bio-hondakinak, etxeko hondakin arriskutsuak, ehunak, sukaldeko olio erabiliak, tamaina handiko hondakinak eta TEEHak biltzeko estaldura osoa bermatzea.

Udal-balorizazioa handitzea eta sortutako hondakinen % 79,83 materialki balorizatzea.